رئيس سازمان محيط زيست با بيان اينكه اقتصاد كلان كشور باعث نابودي محيط زيست شده است، گفت: بهاي محيط زيستي كالاهاي توليدي در كشور محاسبه نميشود و اين مشكل در تمامي بخشهاي توليدي و اقتصادي ما وجود دارد.
به گزارش خبرنگار گروه محيط زيست و گردشگري خبرگزاري فارس، عيسي كلانتري رئيس سازمان محيط زيست در بيست و سومين همايش ملي - منطقهاي انجمن متخصصان محيط زيست ايران و افتتاحيه سيزدهمين جشنواره توسعه سبز كه صبح امروز در واحد علوم تحقيقات دانشگاه تهران آغاز به كار كرد، گفت: مهمترين چالش محيط زيست ايران همچون كشورهاي نفتي، اقتصاد ناكارآمد است.
وي با بيان اينكه اقتصاد كلان كشور باعث نابودي محيط زيست شده است، گفت: بهاي محيط زيستي كالاهاي توليدي در كشور محاسبه نميشود و اين مشكل در تمامي بخشهاي توليدي و اقتصادي ما وجود دارد.
كلانتري اظهار داشت: اقتصاد بر پايه نفت در ايران باعث توسعه غيرپايدار شده كه اولين قرباني آن محيط زيست بوده است.
رئيس سازمان محيط زيست به بررسي حسابهاي ملي كشور پرداخت و گفت: در سال ۱۳۶۰ توليد ناخالص ملي ۸۰ ميليارد دلار و سرانه ما ۲ هزار و ۵۰۰ دلار محاسبه شده بود، اين رقم در سال گذشته ۴۰ ميليارد دلار براي توليد ناخالص ملي و سرانه ۵ هزار دلاري ثبت شده، در حالي كه ارزش واقعي دلار ۵ هزار تومان است، يعني جز سرانه و طلب اقتصاد كشور زياد نشده بلكه اقتصاد سرانه ما محدودتر شده و اثرات زيستمحيطي به دنبال داشته است.
وي افزود: زاياترين بخش اقتصادي ما كه كشاورزي و توليد محصولات غذايي محسوب ميشود با ارزش ۴۰ ميليارد دلار محاسبه شده است كه براي توليد اين محصولات حدود ۱۰ ميليارد صرف هزينههاي برق و فراوردههاي نفتي شده و با درنظر گرفتن حداقل حقوق و دستمزد نيز چيزي حدود ۲۰ ميليارد تومان بر اين مبلغ افزوده ميشود، همچنين حدود ۷ ميليارد دلار صرف خريد مواد مياني همچون خوراك دام و سم و كود شده كه در اين ميان سالانه ۴ ميليارد دلار سهم استهلاك سرمايه است. در اين ميان از پيامدهاي زيست محيطي آن صحبتي به ميان نيامده، صنعت هم همين وضع را دارد.
رئيس سازمان محيط زيست تصريح كرد: ۸۰ ميليارد مترمكعب آب مصرفي ما در كشور محسوب ميشود كه به اثرات تخريبي آن توجهي نشده و به همين دليل شاهد از بين تالابها به ويژه به وجود آمدن ريزگردها، گرد و غبارها، از ميان رفتن پوشش گياهي و جنگلهاي كشور شدهايم.
كلانتري خاطرنشان كرد:از سال ۱۳۴۵ مس سرچشمه به عنوان يكي از اجزاي صنايع كشور هيچگونه مطالعات زيستمحيطي نداشته، در حالي كه آلودگي سولفوري زيادي به منطقه وارد كرده است.
وي حجم گسترده توليد نفت كوره كه چيزي معادل روزانه ۴۵۰ هزار بشكه است را از ديگر دغدغههاي بزرگ صنعت نفت برشمرد كه به عقيده وي، صنعت نفت با وجود اين حجم آلودگي در حال غرق شدن است.
رئيس سازمان محيط زيست با بيان اينكه به روزترين و كاراترين بخش صنعت ايران مربوط به صنايع غذايي و كشاورزي است، ابراز داشت: هر سال ۱.۲ كيلوگرم فرسايش خاك در هر متر مكعب در كشور اتفاق ميافتد كه هيچ توجهي به آن نميشود.
كلانتري گفت: شمال كشور در زباله مدفون شده و ديگر هيچ رودخانهاي وجود ندارد كه قبل از ورود به دريا، از فاضلاب پاك باشد.
وي با تأكيد بر اينكه اگر بخواهيم محيط زيست كشور را حفظ كنيم بايد در سياستهاي كلانمان تجديدنظر داشته باشيم، اظهار داشت: هزينههاي محيط زيستي در تمام محاسبات اقتصادي صفر تلقي شده و در اين شرايط دغدغهمندان نگران سرقت خاك و يا مشكلات جزئي هستند، اما در مقابل چالش عميق محيط زيستي كشور مثل فرسايش خاك صحبتي به ميان نميآيد.
وي گفت: براي تأمين نياز اقتصاديمان ۵۱ ميليارد مترمكعب آب را از زير زمين استحصال ميكنيم كه همراه آن چيزي در حدود ۵۱۰ ميليون تن نمك وارد سطح زمين ميشود. پوشش گياهي كشور براي توليد ۱۴۰ هزار تن گوشت از طريق دام عشاير از ميان ميرود و كسي اعتراض نميكند.
كلانتري ادامه داد: اگر بخواهيم سياستهاي غلط موجود اصلاح شود و محيط زيست در اقتصاد را محاسبه كنيم، خيلي از صنايع بايد تعطيل شوند.
وي با اشاره به اينكه امسال و سال آينده با توجه به بارندگيهاي گسترده در سراسر كشور و كشورهاي همسايه شاهد ورود پديده ريزگردها نخواهيم بود، گفت: بايد به فكر هواي آلودهاي باشيم كه صنعت خودروسازي و ديگر صنايع براي كشور به وجود آوردهاند، از مسئولان بايد اين مسئله مطالبه شود كه به چه قيمتي به دنبال ايجاد اشتغال هستند؟
رئيس سازمان محيط زيست با اشا ره به تعهد ۴ درصدي ايران به كاهش گازهاي گلخانهاي در كنوانسيون پاريس اظهار داشت: ما تنها ميخواهيم ۴ درصد از توليد گازهاي گلخانهاي كشور را كاهش دهيم در حالي كه بخش كشاورزي ۱۵ درصد از انرژي برق كشور را مصرف ميكند.
وي در ادامه ابراز داشت: دو هفته پيش در جلسه كميسيون كشاورزي مجلس حاضر شدم و آنها سازمان محيط زيست را مورد بازخواست قرار دادند كه چرا زير بار تعهد ۴ درصدي كاهش گازهاي گلخانهاي تا سال ۱۴۰۹ رفتهايد، در حالي كه خودشان اين مسئله را تصويب كردند و حتي زحمت خواندنش را هم نكشيدهاند.
كلانتري گفت: بر طبق برنامه ششم توسعه ما بايد ۲۰ درصد كاهش گازهاي گلخانهاي را تا سال ۱۴۰۰ داشته باشيم، حال با اين وجود معترض كاهش ۴ درصدي شدها ند، اين دستور مقام معظم رهبري در سال ۱۳۸۹ بوده است. با درنظر گرفتن سال پايه ۱۴۰۹ ما بايد ۴۱ درصد كاهش توليد گازهاي گلخانهاي داشته باشيم.
وي افزود: برخي ميگويند اگر بخواهيم ۴ درصد كاهش داشته باشيم، ۲۵ درصد بخش كشاورزي آسيب ميخورد، در حالي كه محيط زيست قرباني سياستهاي غيرمنطقي و غيراصولي موجود ميشود.
رئيس سازمان محيط زيست با اشاره به افزايش آلودگي اوزن در تابستان امسال اظهار داشت: با مصرف بنزين داخلي و موتورهاي توليد داخل مسموميت اوزن اتفاق افتاد، اما در اين باره صحبتي نميشود.
به گفته وي، سازمانهاي مردم نهاد و محققين وارد مسائل ريز و كوچك شدهاند، در حالي كه چالشهاي اساسي زيست محيطي كشور هنوز حل نشده است.
كلانتري با اشاره به اينكه محيط زيست كشور به سرعت و به شدت در حال نابودي است، گفت: شدت مصرف انرژي در عربستان ۵۰ درصد پايينتر از مصرف ايران است و ما به غير از روسيه، بدترين مصرفكننده انرژي در سطح جهان هستيم، اما وقتي صحبت از كاهش مصرف انرژي ميشود، پاي توليد و اشتغال را به ميان ميآورند.
وي با توزيع نامناسب منابع آب كشور، اظهار داشت: سدسازي در شمال كشور با وجود حجم ۴۰ درصدي منابع تجديدپذير آب حق ماست چرا كه در حال حاضر استانهايي مانند كردستان و قزوين كه با فقر منابع آبي و ميزان بارندگي كمتر از ۲۰۰ ميليمتر بايد براي تأمين آب شاليزارهاي گيلان اقدام كنند.
وي افزود: بايد پرسيد چطور در استاني كه ۸۵۰ ميليمتر بارش دارد بايد محصولات آبياش را از طريق استانهايي كه با فقر بارش مواجهند تأمين كنند.
رئيس سازمان محيط زيست با انتقاد از اينكه كارشناسان و متخصصان محيط زيست عمدتا با معلول مبارزه ميكنند، گفت: اگر از ابتداي روند توسعه در كشور اجازه نميداديم چنين خودروها و فراوردههاي نفتي توليد ميشد، با اين بحران مواجه نميشديم.
كلانتري گفت: دولت موظف است در همه نقاط سرزمين آب شرب و بهداشت تأمين كند، اين مسئله از لحاظ ژئوپولتيكي هم مورد تأييد قرار گرفته، به همين منظور نبايد از فناوري بهراسيم و فناوريهراسي از حربههاي دشمن و عوامل دشمن در كشور ماست.